گیربکسهای صنعتی نقش اساسی در انتقال قدرت و کاهش سرعت بین موتور و ماشینآلات دارند. اما آیا میدانید تیپ یا سایز انواع گیربکس صنعتی (حلزونی – کتابی – آویز – شافت مستقیم – شافت موازی – چندمحور ) دقیقاً به چه معناست و چرا انتخاب درست آن اهمیت زیادی دارد؟ گیربکس صنعتی به عنوان یک واسطه حیاتی بین الکتروموتور و دستگاههای صنعتی ، عملکرد روان و طول عمر تجهیزات را تضمین میکند. یکی از نکات مهم در زمان انتخاب گیربکس صنعتی ، آشنایی با مفهوم تیپ و سایز گیربکس صنعتی است که تاثیر مستقیمی بر راندمان، توان خروجی و دوام سیستمهای صنعتی دارد.وقتی دربارهی تیپ گیربکس صنعتی صحبت میکنیم، در واقع منظور همان اندازه یا سایز فریم گیربکس است که نشاندهندهی ظرفیت گشتاور، ابعاد فیزیکی، و توان قابل انتقال گیربکس است.به بیان سادهتر، تیپ گیربکس معیاری برای تشخیص میزان قدرت، اندازه و تناسب آن با موتور یا ماشین مورد استفاده است.جهت مشاوره تخصصی و خرید گیربکس صنعتی با کارشناسان فروش دینامیک موتور در تماس باشید.
تیپ گیربکس صنعتی به نوع طراحی، ساختار داخلی و آرایش چرخدندهها اشاره دارد. تیپ مشخص میکند که گیربکس چگونه نیروی مکانیکی را منتقل میکند و چه ویژگیهایی دارد. هر تیپ برای کاربردهای خاصی مناسبتر است.

ارتباط بین تیپ گیربکس و گشتاور خروجی
یکی از مهمترین شاخصها در انتخاب تیپ گیربکس، گشتاور خروجی (Output Torque) است.گیربکس باید بتواند گشتاوری متناسب با بار دستگاه شما را تحمل کند. اگر تیپ انتخابی کوچکتر از حد نیاز باشد، گیربکس داغ میکند، صدا میدهد و در نهایت میسوزد.
| تیپ گیربکس | توان موتور (اسب بخار) | گشتاور خروجی تقریبی (نیوتنمتر) |
|---|---|---|
| 40 | 0.25 – 0.5 HP | 30 – 60 Nm |
| 50 | 0.75 – 1 HP | 60 – 120 Nm |
| 63 | 1.5 – 2 HP | 120 – 200 Nm |
| 75 | 3 HP | 250 – 350 Nm |
| 90 | 4 – 5.5 HP | 400 – 600 Nm |
نکته مهم: انتخاب تیپ بالاتر همیشه به معنای عملکرد بهتر نیست؛ بلکه باید با توجه به بار واقعی و نوع کارکرد دستگاه انتخاب شود.
ابعاد انواع گیربکس صنعتی
تیپ و ابعاد گیربکسها توسط کد یا عددی که روی پلاک یا بدنه حک شده است مشخص میشوند. این عدد معمولاً بیانگر فاصله مرکز شافت خروجی تا پایه گیربکس (بر حسب میلیمتر) است.
ابعاد گیربکس حلزونی
برای انتخاب یا جایگزینی گیربکس حلزونی (Worm Gearbox)، دانستن ابعاد دقیق هر تیپ گیربکس بسیار مهم است؛ چون ابعاد گیربکس حلزونی تعیین میکند گیربکس صنعتی روی چه پایه، موتور یا سیستم مکانیکی قابل نصب است. در ادامه یک جدول جامع از ابعاد استاندارد گیربکس حلزونی (بر اساس تیپ) آوردهام که با استاندارد برندهای معروف مثل ایلماز (Yilmaz)، دینامیک موتور (dinamikmotor) ، موتوواریو (Motovario) و SEW همخوانی دارد:

ابعاد گیربکس خورشیدی
گیربکس خورشیدی در ابعاد و مدلهای متنوع برای کاربردهای مختلف تولید میگردد. این گیربکسها به دلیل تحمل گشتاور بالا در حجم کم، گزینهای ایدهآل برای استفاده در کرینها (Cranes)، سیستمهای فرمینگ فلزات، ماشینآلات سنگین و توربینهای بادی هستند. با توجه به تراکم بالای توان در ساختار فشرده، مدیریت حرارتی مناسب در این نوع گیربکس اهمیت ویژهای دارد.

ابعاد گیربکس بول هلیکال
ابعاد گیربکس بول هلیکال بسته به توان، گشتاور و نوع نصب متغیر است. این گیربکسها با طراحی فشرده و راندمان بالا، توان انتقال گشتاور زیاد را در فضای کم دارند. بهطور کلی، قطر بدنه بین ۱۲۰ تا ۶۰۰ میلیمتر، طول کلی بین ۳۵۰ تا ۱۲۰۰ میلیمتر و قطر شافت خروجی از ۳۰ تا ۱۴۰ میلیمتر متغیر است. مدلهای مختلف مانند سری KR ایلماز در ابعاد و نسبتهای گوناگون برای کاربردهای صنعتی طراحی میشوند.

تأثیر تیپ و سایز گیربکس صنعتی بر عملکرد ماشین آلات صنعتی
تیپ و سایز گیربکس نقش مهمی در بازده و هماهنگی سیستم دارند. اگر تیپ گیربکس متناسب با نوع دستگاه انتخاب نشود، عملکرد کلی سیستم دچار اختلال شده و راندمان کاهش مییابد. همچنین انتخاب نادرست سایز میتواند موجب کاهش توان انتقالی، افت گشتاور یا حتی خرابی تجهیزات شود. انتخاب صحیح تیپ و سایز باعث میشود انتقال قدرت بهینه، مصرف انرژی کمتر و طول عمر بالاتر تجهیزات حاصل شود. در واقع، تناسب دقیق گیربکس با نیاز سیستم از بروز مشکلات مکانیکی جلوگیری کرده و عملکردی روان و پایدار ایجاد میکند.

بهترین نسبت گیربکس صنعتی
بهترین ضریب گیربکس به نوع کاربرد و نیاز سیستم بستگی دارد. ضریب تبدیل نشاندهندهی میزان کاهش سرعت و افزایش گشتاور در گیربکس است و به نسبت بین چرخدنده ورودی و خروجی اشاره دارد. در سیستمهایی که به گشتاور بالا و سرعت کم نیاز است، باید از ضریب تبدیل بزرگتر استفاده کرد. در مقابل، زمانی که سرعت بالا و گشتاور کمتر مورد نظر باشد، انتخاب ضریب تبدیل کوچکتر مناسبتر است. بنابراین، تعیین ضریب ایدهآل تنها با در نظر گرفتن نیاز حرکتی، توان موتور و شرایط کاری سیستم امکانپذیر است.
نتیجه گیری
منظور از تیپ و سایز در گیربکسهای صنعتی در واقع مشخصات فنی و ابعادی گیربکس است که نشاندهنده توان، گشتاور خروجی، نسبت تبدیل، ابعاد شافت و نوع نصب آن میباشد. انتخاب درست تیپ و سایز گیربکس باعث میشود سیستم انتقال قدرت با حداکثر راندمان، عمر طولانی و عملکرد پایدار کار کند. در مقابل، انتخاب نادرست آن میتواند موجب افزایش استهلاک، افت بازدهی و حتی خرابی تجهیزات شود. بنابراین در طراحی یا خرید گیربکس صنعتی، بررسی دقیق تیپ، سایز، و هماهنگی آن با نیاز دستگاه و شرایط کاری، اهمیت بسیار زیادی دارد.شما دوستان و همراهان همیشگی دینامیک موتور می توانید با شماره 02133902025 در تماس باشید.